Vandaag kijken we naar het verschil tussen letterlijk en figuurlijk en hoe je dat verschil in je voordeel kunt laten werken.
We springen meteen in het diepe, zo gezegd.
Waaraan denk jij bij…
- In het diepe springen.
- De kat de bel aanbinden.
- De zon in het water zien schijnen.
- Op je geld zitten.
- De grond onder iemands voeten kussen.
Ons dagelijks taalgebruik zit vol met beeldende uitspraken die je niet letterlijk moet nemen. Iedereen weet bijvoorbeeld onmiddellijk dat je niet letterlijk de kat een belletje omdoet.
Ons communicatiegedrag, zoals gebaren, toon en intonatie bevat ook figuurlijke informatie, naast wat er letterlijk wordt gezegd.
Je kent het wel…
- ‘Dank je wel schat’ op een toon van ‘zak door de grond’.
- ‘Oh wat mooi’ met een cynische blik van ‘ach jee, alweer?’.
- ‘Jazeker, ik heb alles onder controle’ met een air van wanhoop om de spreker heen.
- ‘Nee hoor, dat heb ik niet gedaan’ terwijl de spreker met opgetrokken schouders de blik neerslaat en aan een zakdoekje friemelt.
Dit figuurlijk gedrag, boekdelen sprekend, noemen we non-verbaal. De boodschap wordt zonder woorden overgebracht, maar de goede luisteraar ‘heeft maar een half woord nodig’.
In communicatietrainingen leer je om het non-verbale deel van de communicatie te herkennen en te gebruiken. Hier is een voorbeeld:
Marie zegt op boze toon en met van woede fonkelende ogen ‘nou, dat heb je mooi voor elkaar’.
Als je daarop letterlijk reageert zeg je bijvoorbeeld op een vrolijke manier ‘dank je wel’. Daarmee zou je helaas de plank flink misslaan (!). Een juiste reactie zou bijvoorbeeld zijn: ‘je vindt het niets en bent boos op me’.
Door het figuurlijke deel van de boodschap op te pakken laat je zien dat je echt hebt geluisterd en dat je moeite doet om het gesprek in goede banen te krijgen.
Je persoonlijke en zakelijke succes stijgt met stip als vaardig omgaat met het verschil tussen wat mensen letterlijk zeggen en wat ze figuurlijk communiceren. Maar er is meer op het gebied van letterlijk en figuurlijk.
Letterlijk en figuurlijk naar je leven kijken
Ik kende een man die op jonge leeftijd had besloten om financieel onafhankelijk te zijn. De armoede uit zijn jeugd wilde hij koste wat kost voorkomen. En ja, hij was financieel succesvol en had zijn schaapjes op het droge (!). Zijn nieuwe auto zou een ander minstens twee jaarsalarissen kosten en dan hebben we het nog niet over zijn huis, boot en collectie dure horloges, die hij overigens nooit droeg. Laten we hem Piet noemen.
Piet was inmiddels de vijftig gepasseerd en hier zijn een paar kenmerken van zijn leven, voorbij zijn materiële succes.
- Zijn gezondheid liet te wensen over: hoge bloeddruk, overgewicht en een knie die af en toe opspeelde.
- Hij was gescheiden en had weinig contact meer met zijn zoon en dochter.
- Zijn management team was eigenlijk bang van hem en durfden zelden weerwoord te geven. Daardoor nam hij soms beslissingen die het bedrijf geld kostten en waardoor goede mensen op zoek gingen naar een andere baan.
- Op zeldzame momenten besefte hij dat hij eigenlijk doodongelukkig was. Op een zo’n moment besloot hij dat hij koste wat kost gelukkig wilde zijn.
Ik denk dat dit besluit zijn leven heeft gered. Doodongelukkig is eigenlijk ook erg beeldend!
Piet leerde figuurlijk naar zijn leven te kijken. Hier zijn een paar uiddrukingen die hij gebruikte. En je weet: een beeld zegt meer dan duizend woorden.
- Ik heb het gevoel dat ik aan twee handen boven een afgrond hang.
- Mijn leven is vooral buitenkant; er woont eigenlijk niemand binnen.
Op mijn vraag welke beelden bij geluk horen kwam hij met:
- Ik wil me bij mezelf thuis voelen.
- Ik wil medemens zijn in plaats van bovenbaas.
- Ik wil een bron van wijsheid zijn voor mijn jongvolwassen kinderen.
Piet heeft geleerd om een zinvoller leven voor zichzelf te maken. Hij is dagelijks gaan mediteren om voeling te hebben met zijn hart & ziel, die hem alle beelden geeft die hij nodig heeft om gezonde keuzes te maken.
Toen ik hem later nog eens sprak straalde hij van gezondheid en levensvreugde. En ja, het contact met zijn kinderen was voor het eerst in zijn leven zoals hij het wilde. Ze zijn er alledrie blij mee.
Nou jij weer
- Welke beelden komen er in je op over jouw leven?
- Als je wensen hebt: welke beelden horen daarbij?
- Ben je bereid te doen wat er nodig is om die beelden om te zetten in resultaten?
- Wat wordt je eerste stap?
Ik wens je een beeldende week. Speel eens met beelden, ook met anderen samen. Doe het met je kinderen of kleinkinderen. Die vinden het prachtig om bijvoorbeeld mensen met en dier te vergelijken!
Groeten van Monique
Wil je wekelijks de aankondiging van de nieuwe aflevering in je mailbox krijgen? Meld je dan aan via de contactpagina en je krijgt elke week een berichtje dat de nieuwe Honey voor je klaarstaat.
De link van de contactpagina werkt even niet. Je kunt me mailen naar bliss@freedom.nl