De bovenstaande uitspraak is er nogal een: alles in mijn leven is het resultaat van keuzes die ik eerder maakte!
Ik ben dus overal verantwoordelijk voor en kan dus niemand de schuld geven van dingen die misgaan. Maar hoe zit dat dan bijvoorbeeld iemand mij iets aandoet of als ik griep krijg of een echt nare ziekte?
Misschien is die uitspraak een tikje anders bedoeld dan mij de schuld te geven van alles wat ik niet plezierig vind in mijn leven. Laten we eens kijken hoe we die uitspraak kunnen gebruiken als een mogelijkheid om ons leven te verrijken en te verbeteren.
Klein onderzoekje
- Noem eens drie mensen die je ooit onheus hebben behandeld.
- Noem eens twee situaties waar je er karig van afkwam.
- Noem eens een gebeurtenis die de koers van je leven heftig heeft veranderd.
Geeft nu een rapportcijfer voor de mate waarin je deze gebeurtenissen echt achter je hebt gelaten: één is helemaal niet en als je een tien kunt noteren ben je er rijker van geworden.
De vrijheid om andere keuzes te maken
- Als ik te zwaar ben kan ik ervoor kiezen zodanig te eten en bewegen dat ik weer op mijn gewenste gewicht ben.
- Als ik ruzie heb met iemand kan ik ervoor kiezen om de eerste stap te zetten om het uit te praten.
- Als ik iets graag wil maar ik twijfel of ik dat wel kan, kan ik kiezen om een plan te maken en actie te ondernemen.
- Als ik te weinig zelfvertrouwen heb kan ik ervoor kiezen meer van mezelf te gaan houden door bijvoorbeeld de spiegeloefening te doen.
Maar… wat doe ik dan met schuldgevoelens als ik niet afval, een ruzie niet oplos, geen actie onderneem of steeds maar twijfel of ik wel goed genoeg ben?
Nou is een schuldgevoelen een van de naarste gevoelens die je kunt hebben. Er zit een element van zwakte in, van tekort schieten, verwijtbaarheid en de mindere zijn. Dat is een nare mix en daar willen we zo snel mogelijk vanaf.
En hoe komt je er snel vanaf? Door het schuldgevoel weg te redeneren met ‘ik kon er echt niets aan doen’, op de ander te projecteren: ‘het is zijn schuld omdat…’ of het weg te eten, drinken, slikken, spuiten, gamen of je helemaal in je werk onder te dompelen.
En weet je wat…? Dat schuldgevoel wacht gewoon op een nieuwe kans om zich te melden. Dan merk je na enige tijd bijvoorbeeld dat je nog steeds onzeker bent, geen actie onderneemt etc.
Als je dat bewust wordt is het tijd om jezelf te bevrijden. Hoe? Wat denk je zelf?
Veranderen om een betere toekomst te creëren
Schuldgevoelens, wrok, verwijten en bitterheid zijn in veel mensenlevens vaak de emoties die hun kracht en geluk in de weg zitten. We hebben allemaal nare ervaringen, zijn allemaal ooit eens of vaker onterecht behandeld of zelfs mishandeld. Er gebeuren nou eenmaal nare dingen en soms zelfs rampen in mensenlevens. En die kunnen danig je rechtsgevoel en je zelfvertrouwen ondermijnen.
Hier is een manier om af te rekenen met een schuldgevoel
Neem minstens 20 minuten de tijd waarin je niet wordt gestoord (telefoon en tablet uit!)
Begin met een korte beschrijving op papier over waar je vanaf wilt en belangrijker: waar je ‘aan’ wilt.
Bijvoorbeeld: ik zet een streep onder mijn gewoonte om onterechte kritiek te slikken. Ik ga in de toekomst weerwoord geven zoals ‘wacht eens even, ik heb daar iets op te zeggen’. Als ik niet meteen weet wat ik wil zeggen, neem ik de tijd om dat te bedenken. Ik los dan even een sanitaire stop in of zeg dat ik er nog op terugkom.
Besteed zorg aan hoe je dit formuleert. Je woorden vormen beelden en die geven richting aan je handelen. (voel bijvoorbeeld het verschil tussen ‘ik wil’, ‘ik zal’, en ‘ik doe’. )
De volgende stap zal je misschien verrassen. Voordat je je goede voornemens uitvoert is het belangrijk om te onderzoeken wat de ‘winst‘ is van de gewoonte waar je vanaf wilt. Jazeker, iets wat je niet langer wilt heeft toch een belangrijke functie voor je. Als je die werking niet (h)erkent zal deze gewoonte steeds weer de kop opsteken. Vandaar deze tussenstap die als volgt gaat:
Benoem de ongewenste gewoonte, bijvoorbeeld in mijn schulp kruipen, uitstellen, niet vergeven etc. Begroet die gewoonte met een naam alsof het een persoon is, bijvoorbeeld hallo Angstig Haasje, Grote Uitsteller of Strenge Aanklager.
Dan voer je in gedachten, of op papier als dat beter werkt, een gesprekje met die gewoonte om uit te vinden wat de positieve intentie achter de gewoonte is. Dat zal altijd een bepaalde vorm van bescherming zijn. Het maakt niet uit dat die bescherming tegen je werkt, er is altijd een positieve intentie.
Voorbeeld van zo’n gesprek:
- Jij: Hallo Angstig Haasje, ik wil even met je praten, is dat OK?
- AH: Jazeker en wat een verrassing.
- Jij: wil je mij vertellen waarom je zo snel in je schulp kruipt want dat is niet altijd in mijn voordeel.
- AH: O nee? Ik bedoel het goed hoor, zo kan die ander je niets verwijten en ik weet hoe lastig jij dat vindt.
- Jij: Dank je wel dat je het zo goed met me voor hebt. Ik wil in de toekomst wat dapperder weerwoord geven. Zou jij dat OK vinden? Heb je nog ideeën daarbij?
- AH: Ja dat is prima. Het lijkt me wel belangrijk om dat een beetje te oefenen, bijvoorbeeld op een situatie waar er niet zoveel op het spel staat. Dan kunt je later het grotere werk aanpakken.
- Jij: Dank je wel voor je medewerking en voor je advies.
Door a.h.w. medewerking te vragen voor dat deel van jou dat vanuit angst handelt, kies je voor meer kracht in de toekomst. En hierdoor vergeef je jezelf en ben je vrij voor een nieuwe aanpak.
Ik hoop dat je de oefening gaat doen en dat je er blij mee bent. Volgende week wil ik hierop doorgaan met het thema vergeven, zowel de ander als jezelf. Vergeven is een van de krachtigste ervaringen die je in je persoonlijke ontwikkeling kunt hebben.
Ik wens je een goed gesprek met jouw innerlijke persoontje.
Groeten van Monique